Triệu chứng và cách xử lý khi phát hiện gà nhiễm bệnh ORT? – Tạp chí Chăn nuôi Việt Nam

Posted by

Video hiện tượng gà bị ngáp

Bệnh ORT, hay còn gọi là bệnh viêm mũi, khí quản, phổi, túi khí, bệnh viêm phổi hóa mủ, là một căn bệnh phổ biến ở gia cầm, đặc biệt là gà. Hằng năm, bệnh này đã gây nhiều thiệt hại cho bà con chăn nuôi gà. Bài viết này sẽ chỉ cho bạn những dấu hiệu của bệnh ORT và cách xử lý khi phát hiện gà nhiễm bệnh ORT kịp thời, để hạn chế thiệt hại.

Tình hình nghiên cứu bệnh suy giảm hô hấp Ornithobacterium Rhinotracheale (ORT) ở gà

Phòng trị bệnh viêm đường hô hấp mãn tính ở gà

Bệnh Gumboro trên gà

1. Bệnh ORT là gì?

Bệnh ORT trên gà là một bệnh hô hấp cấp tính do vi khuẩn có tên là Ornithobacterium rhinotracheale gây ra. Vi khuẩn này tác động trực tiếp lên đường hô hấp và phổi và có các biểu hiện điển hình như gà khó thở, khẹc, ngáp, ho, chảy nước mắt mũi, phổi viêm có mủ và bã đậu hình ống.

Điều trị bằng các thuốc kháng sinh thông thường như Tylosin, Cephacilin, Enrocin… có thể giảm bệnh nhưng không đáng kể.

Bệnh này thường xảy ra vào mùa xuân, mùa hè và thời điểm giao mùa, khi độ ẩm không khí tăng cao. Gà thịt thường mắc bệnh từ 3 – 6 tuần tuổi, các loại gà khác thường từ 6 tuần tuổi trở lên. Tỷ lệ nhiễm bệnh cao từ 50 – 100%, nhưng tỷ lệ chết và loại thải thấp từ 5 – 20%.

Tham Khảo Thêm:  Thức ăn cho Tắc kè hoa ăn gì để phát triển tốt nhất?

Vi khuẩn này có thể sống kí sinh trên gà và trong môi trường, và lây lan nhanh chóng. Mức độ nghiêm trọng của bệnh phụ thuộc vào khả năng gây bệnh của các chủng vi khuẩn, virus kế phát, điều kiện chăm sóc và việc can thiệp chữa trị.

2. Nhận diện bệnh ORT trên gà

Triệu chứng:

  • Gà khó thở, rướn cổ thở, ngáp gió, ho, lắc đầu, vẩy mỏ, khẹc…
    Gà bị ngạt thở

  • Gà sốt rất cao, ủ rũ, giảm ăn.
    Gà bị sốt

  • Chảy nước mắt mũi, sưng mặt.
    Gà bị sưng mặt

  • Có thể tiêu chảy, có dịch viêm trên nền chuồng.
    Gà bị tiêu chảy

  • Chết trong trạng thái “ngã ngửa” (xác chết béo).

  • Gà đẻ: sụt đẻ, đẻ non, vỏ trứng mỏng.

  • Bệnh phát sinh từ từ theo từng ô chuồng chứ không xẩy ra ồ ạt.

  • Thể bệnh mãn tính âm thầm: nhiều gà còi cọc, chậm lớn, tiêu tốn thức ăn tăng cao, giá thành sản xuất tăng.

  • Thể bệnh cấp tính hơn: gây chết lên tới 30% trở lên.

Bệnh tích:

  • Bên trong khí quản, 2 phế quản chính và phổi có bã đậu, mủ, dịch mủ.
    Bệnh ORT trên gà
    Bệnh ORT trên gà

  • Túi khí viêm có bọt khí, có thể có mủ màu vàng; có màng ở túi khí, màng gan, màng tim.
    Bệnh ORT trên gà
    Bệnh ORT trên gà

  • Phổi bị viêm hóa mủ tập trung hoặc rải rác trên bề mặt.
    Bệnh ORT trên gà

  • Khí quản (cuống họng) gần như không xuất huyết hoặc có xuất huyết ít. Niêm mạc khô, ít nhầy.
    Bệnh ORT trên gà

3. Phân biệt bệnh ORT trên gà với ILT và IB

Tên bệnh Phân biệt triệu chứng
ORT – Triệu chứng: gà bị ngạt thở, khó thở nhưng không biểu hiện thành chu kỳ, không thành từng cơn như ILT mà gà ngáp liên tục và thường xuyên khó thở.
– Bệnh tích: + bã đậu hình ống chứ không vón cục như ILT. + vị trí bã đậu: trong phổi, trong 2 ống phế quản chính và trong lòng khí quản (gà ho đẩy bã đậu từ dưới lên ống khí quản). + khí quản bình thường hoặc xung huyết nhẹ.
Điển hình của ORT: bã đậu hình ống trong phổi và 2 phế quản chính.
ILT (Viêm thanh khí quản truyền nhiễm) – Triệu chứng: khó thở, ngạt thở theo chu kỳ, gà tím mào, há mồm, rướn dài cổ và khạc khạc ra đờm, thi thoảng có lẫn máu trong đờm. sau khi khạc đờm thì gà rùng mình, vẩy mỏ và mào tích lẫn lông lá trở lại bình thường.
– Bệnh tích: + Bã đậu vón cục. + Vị trí bã đậu: ngã 3 thanh khí quản hoặc có thể bị trôi xuống khí quản.
Nếu thấy bã đậu có trong khí quản, ta nên dựa vào hình dạng của bã đậu (hình ống hay vón cục) để xác định nguyên nhân gây bệnh là ORT hay ILT.
IB – Gà có khó thở nhưng không rướn cổ ngáp dài như ORT và ILT mà chỉ thở khò khè.
– Khí quản có dịch nhầy, xuất huyết nặng nhìn rõ (không khô, ít dịch như ORT).
Tham Khảo Thêm:  Cách điều trị gà bị chướng diều nhanh – hiệu quả

4. Làm gì khi đàn gà nhà bạn nhiễm ORT?

Thông thường, bệnh ORT trên gà thường kết hợp với các bệnh khác. Nó có thể là nguyên nhân chính cũng có thể là bệnh kế phát sau các bệnh khác. Bạn cần ưu tiên điều trị bệnh nào gây tỷ lệ chết cao trước.

Ví dụ: Nếu đàn gà đã mắc bệnh ILT trước đó và sau đó kế phát thêm bệnh ORT, bạn nên tiêm lại vaccin ILT và sau đó điều trị ORT sau ngày hôm sau.

Dưới đây là cách xử lý bệnh ORT trên gà cụ thể:

Bước 1:

  • Trước khi điều trị, cần giảm sốt cho gà, sau đó nâng cao sức khỏe cho gà và sử dụng thuốc kháng sinh hoặc các thuốc khác để tiêu diệt mầm bệnh. Khi phát hiện bệnh, bạn cần cho gà sử dụng đồng thời các thuốc sau:
    • Hạ sốt: có thể dùng paracetamon.
    • Long đờm: có thể dùng Bromhexin.
    • Giải độc gan thận cùng với bổ gan thận.
    • Thuốc trợ sức, trợ lực, vitamin tổng hợp tăng sức đề kháng.

Bước 2:

  • Tiêu diệt và kìm hãm mầm bệnh bằng các thuốc kháng sinh hoặc các axit hữu cơ có tác dụng kháng khuẩn.
    • Một số kháng sinh nhạy cảm với bệnh ORT trên gà: Ceftiofur, Linco – Spect, Gentamycin kết hợp với amoxicilin, Flodoxy (florfenicol và doxycycline).
    • Axit hữu cơ: Butaphosphan.
    • Mỗi liệu trình điều trị cần kéo dài trong khoảng thời gian 5-7 ngày để tiêu diệt triệt để mầm bệnh.
Tham Khảo Thêm:  Gà bị sưng mắt: Triệu chứng, nguyên nhân và cách chữa trị hiệu quả

Ví dụ một liệu trình đã được sử dụng để điều trị bệnh ORT trên gà có hiệu quả khi phát hiện bệnh như sau:

  • Đầu tiên, dọn dẹp vệ sinh lại chuồng trại sau đó phun sát trùng trong và ngoài trang trại.
  • Mỗi ngày 2 lần, sáng và tối trong 5 ngày điều trị:
    • Hòa bột Para C (hạ sốt) vào nước cho toàn đàn uống.
    • Trộn cám thuốc long đờm (thuốc cho thú y) cho toàn đàn.
    • Dùng 3 loại thuốc giải độc, bổ gan thận, vitamin tổng hợp (đặc biệt là vitamin C) hòa tan vào nước cho toàn đàn uống.
  • Ngày thứ nhất và ngày thứ hai, nhanh nhất là 4-6 tiếng sau khi dùng các thuốc trên, tiến hành tiêm thuốc: Ceftiofur và thuốc chứa Butaphosphan kết hợp vitamin B12.
  • Ngày thứ 3-5:
    • Có thể bỏ Para C nếu đàn gà đã hết sốt.
    • Tiếp tục tiêm Ceftiofur.
    • Sử dụng Flodoxi (florfenicol và doxycycline) trong nước uống của đàn gà.

Lưu ý: Sau khi điều trị, tỉ lệ chết gà sẽ ngừng ngay, nhưng sau 3 ngày vẫn có thể còn tình trạng vẩy mỏ, khẹc trong vài ngày nữa.

Nếu thấy đàn gà có các triệu chứng hô hấp như khó thở, ho, khẹc, rướn cổ thở, bạn nên sớm mổ khám và kiểm tra. Nếu phát hiện phổi viêm có mủ, bã đậu hình ống trong phổi và 2 phế quản chính, có thể chắc chắn đó là bệnh ORT trên gà. Điều trị ORT không chỉ sử dụng kháng sinh mà còn cần chú trọng bổ trợ sức khỏe cho toàn đàn.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn phát hiện, kiểm soát, và điều trị bệnh ORT hiệu quả.

Nguồn: MCW Đá gà SV388